2 december 2019

Categorieën: Overheidsrecht

De examens komen eraan: wat nu?

In december stromen de universiteitsbibliotheken terug vol met ijverige studenten die zich klaarstomen voor de examenperiode. De examens brengen echter ook enkele onzekerheden met zich mee: wanneer kan een student zijn examen inkijken of hoe kunnen examenresultaten betwist worden en hoe kan men zich in bijzondere omstandigheden toch geslaagd laten verklaren? Forum Advocaten begeleidt u daarom doorheen enkele belangrijke bepalingen omtrent de examens.

Twee examenkansen

Elke instelling uit het hoger onderwijs dient verplicht over een onderwijs- en examenreglement (OER) te beschikken. Dergelijk reglement is de eerste rechtsbron voor studenten, al mag men ook de Codex Hoger Onderwijs niet over het hoofd zien. In deze verzameling van onderwijsdecreten, staan namelijk nog tal van bepalingen die van belang zijn voor de student. Zo voorziet de Codex in het recht op twee examenkansen per opleidingsonderdeel (art. II.223, §2 CHO).

Dat betekent dat een student in geval van overmacht (bv. ziekte) recht heeft op een inhaalexamen. Wanneer een student echter ziek is in het eerste semester en het voor de instelling niet meer mogelijk is een inhaalexamen te organiseren in de examenperiode van het eerste semester, kan de instelling voldoen aan diens verplichting om te voorzien in twee examenkansen door de student het examen te laten afleggen in de examenperiode van het tweede semester.

Dit recht houdt ook in dat wanneer examens van verschillende opleidingsonderdelen op hetzelfde moment geëxamineerd worden, de student het recht heeft op een inhaalexamen voor één van beide examens. Zulks is in het bijzonder van belang voor studenten die opleidingsonderdelen van verschillende studiejaren combineren en die geconfronteerd worden met een examenrooster waarin de examens van deze studiejaren elkaar overlappen.

Het recht op twee examenkansen wordt echter op een aantal vlakken beperkt. Zo wordt het recht enkel voorzien voor de opleidingsonderdelen waarvan de aard twee examenkansen toelaat. Dat betekent dat deze bepaling o.m. niet van toepassing is op een stage afgelegd in het kader van een opleiding. Daarnaast heeft een student enkel recht op twee examenkansen om een creditbewijs te behalen. Eenmaal een student geslaagd is voor een examen en het creditbewijs is behaald, kan de student zijn recht op een tweede examenkans niet meer laten gelden om een hogere graad te bekomen.

Inzagerecht

De openbaarheid van bestuur geldt ook in het hoger onderwijs, waardoor studenten een inzagerecht hebben voor hun examens. Daar waar er voorheen discussie bestond of het inzagerecht pas gold wanneer de examenresultaten definitief zijn, heeft de decreetgever door de wijziging opgenomen in onderwijsdecreet XXIX klaarheid geschapen in deze kwestie. Sinds de decreetwijziging, voorziet art. II.277, tweede lid CHO in een inzagerecht in de door studenten afgelegde examens. Zulks houdt in dat studenten voortaan ook inzage hebben in de deelexamens van het eerste semester van een jaarvak, vooraleer de examenresultaten definitief worden. Daarnaast heeft de decreetwijziging ook het kopierecht beperkt. Examenkopijen dienen thans persoonlijk en vertrouwelijk behandeld te worden en mogen enkel gebruikt worden in functie van de onderwijsloopbaan van de student. Zo wil de decreetgever de handel in examenvragen aan banden leggen.

Betwisting van een examenresultaat

Intern beroep

Wanneer een student een examenresultaat wenst te betwisten, dient hij eerst de interne beroepsprocedure uit te putten. Waakzaamheid is daarbij geboden, want het beroep moet worden ingesteld binnen 7 kalenderdagen na de dag waarop het examenresultaat definitief wordt (art. II.283 CHO). De student moet in zijn verzoekschrift een feitelijke omschrijving en motivering van de bezwaren opnemen. Het onderwijs- en examenreglement bepaalt de verdere procedure per instelling. Indien het OER voorziet in een recht van de student om gehoord te worden in de procedure, heeft de student ook het recht om zich te laten bijstaan door een persoon naar keuze (bv. advocaat). De interne beroepsinstantie dient een beslissing te nemen binnen 20 kalenderdagen na het instellen van het beroep. (art. II.284 CHO).

Extern beroep

Het is pas nadat er via de interne beroepsprocedure een definitieve beslissing is, dat de student deze beslissing (en niet de oorspronkelijke examenbeslissing) kan betwisten in een extern beroep bij de Raad voor Betwistingen inzake Studievoortgangsbeslissingen. Ook dit beroep dient ingesteld te worden binnen de 7 kalenderdagen na kennisgeving van de beslissing van de interne beroepsinstantie (art. II.294, §1 CHO). Het verzoekschrift wordt per aangetekende brief verstuurd naar de Raad én naar de instelling. Het moet daarnaast ook ondertekend worden door de student of diens raadsman, op straffe van onontvankelijkheid (art. II.294, §§2-3 CHO). Het verzoekschrift bevat naast een feitelijke omschrijving en motivering van de ingeroepen bezwaren, ook enkele andere verplichte vermeldingen zoals de woonplaats van de verzoeker, de naam en zetel van de instelling en het voorwerp van het beroep. Ook voor de Raad, kan de student zich laten bijstaan door een advocaat of een deskundige (art. II. 309 jo. art. I.3, 53° CHO). Belangrijk is wel dat de Raad enkel een vernietigingsbevoegdheid heeft en dus geenszins zelf een nieuwe beslissing kan nemen. Indien de Raad aldus beslist om de beslissing van de interne beroepsinstantie te vernietigen, zal deze instantie een nieuwe beslissing moeten nemen, rekening houdende met het arrest van de Raad.

Geslaagdverklaring bij bijzondere omstandigheden

Naast de ‘gewone’ interne beroepsprocedure, kan de student zich geslaagd laten verklaren voor een opleiding indien hij kan aantonen dat er sprake is van bijzondere omstandigheden en dat hij de globale opleidingsdoelstellingen heeft behaald (art. II. 229 CHO). Studenten kunnen van deze procedure gebruik maken wanneer ze bijvoorbeeld niet geslaagd zijn voor één opleidingsonderdeel en deliberatie niet mogelijk is.

Bijzondere omstandigheden in deze procedure kunnen zowel van privé- als van studiegebonden aard zijn. Het kan gaan om bv. familiale omstandigheden, maar even goed wordt een licht tekort aanvaard als een bijzondere omstandigheid.

Daarnaast dient de student dus ook aan te tonen dat de globale opleidingsdoelstellingen zijn behaald. Het is daarbij voor de opleiding van belang om de kerncompetenties van de opleiding voldoende duidelijk te omschrijven. Ook een congruentietabel waarbij de link wordt gelegd tussen elke kerncompetentie en de opleidingsonderdelen waarin die kerncompetenties worden behaald, zal van belang zijn om aan te tonen of de student voldoet aan de globale opleidingsdoelstellingen. Het voldoen aan de globale opleidingsdoelstellingen is echter een feitenkwestie. De student kan hiervoor, naargelang de kerncompetentie, allerlei bewijsmiddelen aanbrengen zoals extracurriculair engagement als studentenvertegenwoordiger.

De examenperiode is een stressvolle periode voor zowel de student als de instelling. Een goed begrip van de wederzijdse rechten en verplichtingen kan echter al veel onzekerheden wegnemen. Forum Advocaten staat u daarom graag bij om helderheid te verschaffen en bijstand te verlenen omtrent bovenstaande rechten en procedures. Maar het weze gezegd: goed studeren biedt de beste slaagkansen. We wensen iedereen veel succes de komende examenperiode!

Geert de Hoon & Reiner Tijs

Ilse De Geyter

Ilse De Geyter is in de expertise bouw- en vastgoedrecht actief in bouwgeschillen en huur verhuur van onroerend goed. Haar directe communicatie, daadkracht en persoonlijke ervaring in eigen bouwprojecten komen van pas bij (zowel minnelijke als gerechtelijke) expertises en de opvolging van bouwgeschillen. Zij staat verschillende cliënten bij in de huur verhuur van vastgoed. In de expertise ondernemingsrecht is zij actief in contractenrecht, commerciële geschillen, tuchtrecht en incasso.

Zij is proactief, direct, resultaatgericht en nabij in de uitvoering.

Ilse De Geyter - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht

Jana Kern

Zij staat vooral de ondernemer, maar ook de werknemer bij in binnen- en buitenland, en dit in 6 talen. Deze meertalige ondersteuning zorgt ervoor dat internationale ondernemingen op maat worden geholpen in hun eigen taal.

Zij is energiek, perfectionistisch en gedreven om ieder project tot een goed einde te brengen.

Jana Kern - Advocaat Social recht en arbeidsrecht

Frederic Rosiers

Frederic Rosiers is actief in de praktijkgebieden “vennootschaps- en ondernemingsrecht” en “bouw, vastgoed en projectontwikkeling”. Hij behandelt dossiers inzake aandeelhoudersgeschillen, aandelentransacties, distributierecht en vastgoedtransacties, met inbegrip van erfpacht- vruchtgebruik- en opstalconstructies. Door zijn ervaring en pragmatische aanpak vertalen de contracten het bereikte commerciële evenwicht en anticiperen zij op mogelijke geschillen. Als opgeleid bemiddelaar worden geschillen indien mogelijk buiten de rechtbank om geregeld.

Frederic Rosiers - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht - ondernemingsrecht en vennootschapsrecht

Reiner Tijs

Reiner Tijs is gespecialiseerd in het overheidsrecht en het omgevingsrecht (ruimtelijke ordening, stedenbouw en milieu). Hij kan bogen op ruime expertise, jarenlange ervaring en een breed netwerk.

Reiner Tijs - Advocaat overheidsrecht en omgevingsrecht

Frédéric Dupon

Hij behandelt vooral dossiers die verband houden met het verbintenissenrecht, het bouwrecht en het handels- en economisch recht in ruime zin, met inbegrip van het zeerecht.

Frédéric Dupon - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Sidney Van Wellen

Sidney Van Wellen studeerde in 2013 af als Master in de Rechten aan de Universiteit te Antwerpen en is sindsdien advocaat aan de Antwerpse Balie. Hij is advocaat bij Forum Advocaten sedert september 2018.

Hij is pragmatisch en betrokken om zo het best mogelijke resultaat te bereiken.

Sidney Van Wellen - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Joram Maes

Joram Maes studeerde in 2015 af aan de Universiteit te Antwerpen als Master in de rechten en begon zijn carrière als advocaat in januari 2016 bij Forum Advocaten.

Hij is enthousiast, creatief en openhartig, eigenschappen die hij ook overbrengt in de behandeling van dossiers.

Joram Maes - Advocaat bouwrecht, overheidsrecht en omgevingsrecht

Annelies Janssen

Annelies Janssen behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen na in 2015 een Erasmus programma te hebben gevolgd in Zweden (Uppsala University).

Zij is optimistisch, warmhartig en oprecht.

Annelies Janssen - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht

Maxime Jeanray

Maxime behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen.

Hij is flexibel, positief en zet zijn schouders vol engagement onder verschillende projecten.

Maxime Jeanray - Advocaat Arbeidsrecht en sociaal recht

Inge van den Dorpel

Inge studeerde, na een eerdere opleiding aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel en een opleiding vertaler aan de Universiteit van Antwerpen, in 2016 af aan de Vrije Universiteit Brussel als Master in de rechten en begon haar carrière als advocaat in juni 2016 aan de balie Brussel.

Inge van den Dorpel - Advocaat Bouwrecht, omgevingsrecht en overheidsrecht

Maarten Verboven

Maarten is in 2017 afgestudeerd als Master in de rechten aan de Universiteit te Antwerpen na tevens een opleiding Rechtspraktijk aan de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen te hebben voltooid.

Hij is sociaal, gedreven en volhardend.

Maarten Verboven - Advocaat vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Geert de Hoon

Geert is advocaat bij Forum Advocaten sinds oktober 2019 en legt zich binnen het kantoor hoofdzakelijk toe op bijstand aan KMO’s en vrije beroepen in het burgerlijk recht en het ondernemingsrecht. Hij staat cliënten bij tijdens de opmaak van contracten, onderhandelingen en adviesverlening alsook tijdens het voeren van procedures voor de burgerlijke hoven en rechtbanken. Verder staat hij cliënten graag bij in dossiers inzake het onderwijsrecht.

Geert de Hoon - Advocaat bouwrecht en ondernemingsrecht

Roxanne Verelst

Roxanne behandelt binnen het kantoor hoofdzakelijk dossiers met betrekking tot de bijstand van KMO’s, particulieren en vrije beroepen in burgerlijke en handelszaken, alsook zaken binnen het vennootschapsrecht en het vastgoedrecht.

Roxanne Verelst - Advocaat ondernemingsrecht en vennootschapsrecht

Justine Heureux

Justine behaalde in 2020 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen en in 2021 de titel van Master in het vennootschapsrecht aan de Katholieke Universiteit van Leuven.

Justine is oprecht, warmhartig en enthousiast. Zij behandelt uw dossier met veel zorg.

Justine Heureux - Advocaat vennootschapsrecht

Inne Royackers

Inne Royackers behaalde in juni 2022 met onderscheiding de titel van Master in de Rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven, waarbij ze zich specialiseerde in het privaat- en strafrecht. Gedurende haar opleiding studeerde ze een half jaar aan l’Université Jean Moulin III te Lyon (Frankrijk). Haar masterscriptie schreef ze onder het promotorschap van prof. dr. B. Tilleman over de aansprakelijkheid van bouwactoren in een bouwteam.

Sinds september 2022 is Inne ingeschreven als advocaat aan de Antwerpse balie. Bij Forum Advocaten legt ze zich vooral toe op bouw- en vastgoedrecht.

Inne Royackers - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Jill Naets

Jill Naets behaalde in 2023 met onderscheiding de titel van Master in de Rechten aan de Universiteit Antwerpen, waarbij ze zich specialiseerde in het sociaal recht en het strafrecht. Eerder behaalde ze ook de professionele bachelor bedrijfsmanagement – rechtspraktijk aan de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen.

Ze is sinds 2023 advocaat bij Forum Advocaten en ze legt zich binnen het kantoor vooral toe op het sociaal recht (arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht). Ze is behulpzaam, nauwkeurig en proactief.

Jill Naets - Advocaat arbeidsrecht en sociaal recht

Yani Brems

Yani Brems behaalde in 2023 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen. Zij is advocaat bij Forum advocaten sinds mei 2024 en behandelt binnen het kantoor vooral dossiers inzake ruimtelijke ordening en stedenbouw.

Yani Brems - Advocaat bouwrecht en omgevingsrecht