Het omgevingsrecht in het Vlaamse Regeerakkoord: quo vadis?

Het Vlaamse omgevingsbeleid mag zich verwachten aan een heuse hervorming, wanneer het regeerakkoord wordt uitgevoerd. Hoe de bouwshift op het terrein effectief zal worden uitgerold is nog niet zo duidelijk. Hetzelfde geldt voor heel wat andere maatregelen die worden opgesomd. De belangrijkste aangekondigde wijzigingen overlopen we hieronder. We zijn alvast benieuwd wat hiervan gerealiseerd kan/zal worden.

Oprichting omgevingsraad

In het kader van de afslanking van de overheid, zullen SARO en MINA gefuseerd worden tot de nieuw op te richten Omgevingsraad die complementair dient te zijn met de SERV. De Omgevingsraad zal belast zijn met de advies- en beleidstaken en de organisatie van het forum voor handhavers.

Herzien van de functie van Bouwmeester

Het Vlaamse Bouwmeesterschap wordt omgevormd naar een team dat zich moet terugplooien op zijn kerntaken, namelijk de Vlaamse overheid en lokale besturen bijstaan in hun architecturale keuzes en inrichting van de publieke ruimte.

Aanpassingen MER-regelgeving

De nieuwe Vlaamse Regering wil met dit regeerakkoord inzetten op efficiëntiewinsten en zo veel mogelijk administratieve lasten beperken. Zo wil men de MER-verplichting en de rol van de MER-deskundige evalueren en zo zorgen voor meer duidelijkheid en vereenvoudiging. Zulks moet ook leiden tot de opbouw van een MER-kenniscentrum.

Aanpassing regelgeving inzake windmolens

De lokale besturen worden bevoegd voor het plaatsen van windmolens. De regelgeving omtrent de impact van windmolens wordt eveneens aangepast.

Snellere beslechting van omgevingsbetwistingen

Verder stelt de Vlaamse Regering een aantal maatregelen voor om de beslechting van omgevingsbetwistingen vlotter af te kunnen handelen.

1. In de eerste plaats, gaat men evalueren of de Raad voor Vergunningsbetwistingen bevoegd kan worden gemaakt voor de beroepen tegen ruimtelijke uitvoeringsplannen en complexe projecten.
2. Opdat procedures niet te lang zouden aanslepen, worden de beginselen van behoorlijk burgerschap versterkt en worden burgers verplicht om hun bezwaren in een nuttige fase te uiten. De Vlaamse Regering wil daarbij onderzoeken wat de gevolgen zouden kunnen zijn, indien burgers nalaten om hun bezwaren tijdig te melden. Zulks roept herinneringen op aan de ondertussen door het Grondwettelijk Hof vernietigde regeling die inhield dat burgers die geen bezwaar hadden ingesteld tijdens het openbaar onderzoek, nadien ook geen administratief en/of jurisdictioneel beroep meer konden instellen…
3. Om een gunstig investeringsklimaat te creëren, zal bovendien de mogelijkheid worden voorzien om de nietigheid te vervangen door het stellen van voorwaarden, zodat projecten alsnog kunnen doorgaan.
4. Ten slotte, zullen de uitspraaktermijnen bij de Raad van State voor betwistingen inzake complexe projecten tot een jaar beperkt worden, zolang de Raad daarvoor bevoegd is.

Regelgeving voor het historisch passief

Er wordt komaf gemaakt met het historisch passief van overtredingen. Van bouwwerken met een vastgestelde historische overtreding kan door de eigenaar een gedoogtoets worden gevraagd aan de Hoge Raad voor het Handhavingsbeleid. Indien de overtreding kan gedoogd worden, kan de bevoegde overheid een vergunning afleveren mits een eventuele vergoeding. Het advies van de betrokken gemeente zal daarbij worden gevraagd.

Kortom, er ligt een heleboel werk op de plank van kersvers minister van Omgeving Zuhal Demir. De uitdagingen en de doelstellingen zijn niet mals. Afwachten dus of de ambities zullen worden waargemaakt. FORUM ADVOCATEN blijft het alleszins voor u opvolgen.

 

Auteurs: Geert de Hoon & Reiner Tijs