Door:

15 juli 2022

Categorieën: Sociaal recht

Akkoord over arbeidsdeal

Op 1 juli 2022 gaf de ministerraad haar goedkeuring over de arbeidsdeal: een pakket van maatregelen die meer vrijheid en meer kansen moet bieden op de arbeidsmarkt. De ambitie is om het wetsontwerp nog voor 21 juli 2022 goed te keuren in het parlement. Op 18 februari 2022 las u reeds in ons blogbericht dat de minsterraad een akkoord bereikt had, maar de uiteindelijke tekst van het wetsontwerp bevat een aantal aanpassingen. Wij zetten de voornaamste aanpassingen hierna op een rijtje.

 

Snellere bekendmaking van deeltijdse variabele werkroosters

Bij de tewerkstelling van deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster is het steeds belangrijk om het uurrooster tijdig te communiceren. Momenteel moet deze bekendmaking in principe ten minste 5 dagen op voorhand gebeuren. In sommige sectoren is deze termijn zelfs korter (bv. 48 uren in de horeca).

De arbeidsdeal trekt de principiële termijn van 5 werkdagen op naar 7 werkdagen. De reeds bestaande sectorale cao’s die een minimumtermijn van minder dan 3 werkdagen bepalen, zullen uiterlijk tot en met 31 december 2022 van kracht blijven (met uitzondering van een gelimiteerd aantal cao’s).

Het arbeidsreglement moet uiterlijk op 31 december 2022 in overeenstemming worden gebracht met de nieuwe bepalingen.

 

De 4-dagenweek en het wisselend regime

Om een betere work-life balance tot stand te brengen, zullen werknemers in de toekomst kunnen verzoeken om hun voltijdse arbeid te verrichten in een 4-dagenweek of in een wisselend regime.

Deze hervorming gaat gepaard met een aantal voorwaarden, zoals het feit dat de werkgever het arbeidsreglement moet aanpassen om dit mogelijk te maken binnen de onderneming, de duurtijd in principe beperkt is, een aanvraagprocedure gevolgd dient te worden en de werknemer niet nadelig behandeld mag worden ten gevolge van zijn aanvraag.

De vraag rijst of het voorzien van dergelijke strenge voorwaarden de flexibele werking van de hervorming in de praktijk ten goede zal komen.

 

Regels voor de platformeconomie

De online platformen zijn een belangrijk onderdeel van de digitale economie. Zij brengen klanten (consumenten of ondernemingen) en dienstverleners met elkaar in contact. Denk daarbij bijvoorbeeld aan Uber of Deliveroo. Het sociale statuut van koeriers die werken voor dergelijke online platformen, ligt reeds enige tijd onder vuur.

De arbeidsdeal implementeert in de Arbeidsrelatiewet daarom een lijst van specifieke criteria voor platformwerkers, dit naar analogie met de criteria die reeds bestaan voor andere sectoren (bv. vervoer, bouw, schoonmaak, enz.). De lijst zal werken met 8 criteria die een werknemersstatuut doen vermoeden. Dit vermoeden kan weerlegd worden overeenkomstig de algemene criteria uit de Arbeidsrelatiewet.

Daarnaast zal het verplicht worden om een verzekering voor arbeidsongevallen te voorzien voor platformwerkers.

 

Flexibiliteit en inzet tijdens de opzeggingstermijn

De arbeidsdeal reikt twee concrete maatregelen aan om de inzetbaarheid en flexibiliteit van werknemers in de periode van hun opzeggingstermijn te bevorderen: transitietrajecten en extra inzetbaarheidsmaatregelen.

 

Transitietrajecten

Bij de beëindiging van een arbeidsovereenkomst zal een transitietraject mogelijk zijn. Dit traject houdt in dat de werknemer gedurende de opzeggingstermijn reeds kan worden tewerkgesteld bij een andere werkgever (de derde-werkgever) met het oog op een definitieve aanwerving bij deze laatste. De duur van het transitietraject zal maximaal gelijk zijn aan de opzeggingstermijn. Het zullen de uitzendbureaus of gewestelijke arbeidsbemiddelingsdiensten (bv. VDAB) zijn die instaan voor de organisatie van de transitietrajecten.

Gedurende het transitietraject betaalt de werkgever het loon verder uit, maar wordt dit volledig of gedeeltelijk doorgerekend aan de (nieuwe) derde-werkgever overeenkomstig de afspraken tussen beide ondernemingen. De derde-werkgever houdt zich eraan om na afloop van het transitietraject de werknemer aan te werven middels een arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd op straffe van het betalen van een vergoeding aan de werknemer gelijk aan het lopend loon dat overeenstemt met de helft van de termijn van het transitietraject.

De werknemer die definitief in dienst treedt bij de derde-werkgever bouwt anciënniteit op vanaf de aanvang van het transitietraject, maar behoudt de volledige anciënniteit die hij heeft opgebouwd bij de vorige werkgever in het kader van het recht op tijdskrediet, loopbaanonderbreking of de thematische verloven.

 

Extra inzetbaarheidsmaatregelen

Werknemers met een opzeggingstermijn van minstens 30 weken maken overeenkomstig de huidige wetgeving reeds aanspraak op outplacement. De arbeidsdeal heeft tot gevolg dat deze werknemers daarnaast ook aanspraak kunnen maken op bijkomende maatregelen om de inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te bevorderen (bv. extra opleiding, coaching, begeleiding, enz.).

 

E-commerce en nachtarbeid

Onder de huidige wetgeving is er in België sprake van nachtarbeid bij een tewerkstelling na 20u00. In onze buurlanden is dit anders: in Nederland is er sprake van nachtarbeid vanaf middernacht en in Duitsland vanaf 23u00. Dit levert Belgische ondernemingen een concurrentieel nadeel op en bovendien wordt op deze manier minder tewerkstelling in België gecreëerd ten voordele van onze buurlanden.

Op dit moment moeten deze ondernemingen de procedure tot wijziging van hun arbeidsreglement volgen om nachtarbeid in te voeren. Dit veronderstelt een akkoord van de ondernemingsraad of een raadpleging van alle werknemers als er geen ondernemingsraad is. De arbeidsdeal laat toe dit voortaan te versoepelen en avondwerk toe te laten tussen 20u00 en 24u00, mits akkoord van één vakorganisatie.

Daarnaast kunnen werkgevers die actief zijn in de e-commerce via een tijdelijk experiment aan hun werknemers vragen om vrijwillig nachtarbeid te verrichten. Hiervoor is het sluiten van een cao of het volgen van de voornoemde procedure tot wijziging van het arbeidsreglement niet nodig. Deze vrijwillige nachtarbeid mag evenwel maximaal 18 maanden duren.

Beide regelingen zullen door de Nationale Arbeidsraad (NAR) moeten worden geëvalueerd.

 

Recht op deconnectie

Voor ondernemingen met meer dan 20 werknemers wordt er een minimumkader vastgesteld dat het recht op deconnectie omvat voor de werknemers.

Dit minimumkader bepaalt de praktische modaliteiten ervan, de richtlijnen voor een gebruik van de digitale hulpmiddelen met het oog op het waarborgen van rusttijden, verlof, privéleven en familieleven van de werknemer en bepaalde vormings-en sensibiliseringsacties voor werknemers en leidinggevenden met betrekking tot het verstandig gebruik van digitale hulpmiddelen en de risico’s die verbonden zijn aan overmatige connectie.

Een ondernemings-cao of arbeidsreglement zal de nadere regels moeten bepalen die op basis van dit minimumkader worden opgelegd.

De ondernemings-cao moet worden neergelegd op de Griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO). Voor een regeling bepaald in een arbeidsreglement zal een afschrift moeten worden bezorgd aan een daartoe bij Koninklijk Besluit aangewezen ambtenaar.

Een cao binnen het paritair comité of binnen de NAR kan de verplichting op ondernemingsniveau evenwel doen vervallen.

Uiterlijk op 1 januari 2023 moeten ondernemingen deze regeling hebben uitgewerkt.

 

Individueel opleidingsrecht en jaarlijks opleidingsplan

De voltijdse werknemers zullen voortaan recht hebben op 5 opleidingsdagen per jaar. Voor werknemers die deeltijds worden tewerkgesteld of geen volledig jaar in dienst zijn, wordt dit pro rata toegepast.

Dit recht komt toe aan werknemers in ondernemingen met minstens 10 werknemers. Voor ondernemingen met 10 tot 20 werknemers geldt dit recht op dezelfde manier, maar is het aantal verplichte opleidingsdagen per jaar beperkt tot 1 dag per voltijdse werknemer. De ondernemingen met meer dan 20 werknemers, worden verplicht om een jaarlijks formeel opleidingsplan op te stellen. Dit opleidingsplan bevat minstens de aangeboden opleidingen en de doelgroep van werknemers voor wie deze bestemd zijn.

Deze regeling moet worden voorzien in een sectorale cao (die het aantal opleidingsdagen kan wijzigen, met inachtneming van minimum 2 dagen per jaar). Dit kan ook door middel van een formele ‘individuele opleidingsrekening’ waarin per werknemer het volledige opleidingsrecht, het aantal gevolgde opleidingsdagen en het aantal overblijvende opleidingsdagen worden bijgehouden. De werknemer moet deze individuele opleidingsregeling kunnen raadplegen en de werkgever moet hem minstens één keer per jaar op de hoogte brengen van het saldo.

De opleidingsdagen die nog niet werden opgenomen, kunnen worden overgedragen naar het volgende kalenderjaar en worden opnieuw toegevoegd aan het opleidingskrediet. Op deze manier kunnen werknemers hun opleidingsdagen ‘opsparen’.

 

Conclusie

De maatregelen uit deze arbeidsdeal hebben tot doel om de positie van werknemers op verschillende vlakken te verbeteren.  Het effectief implementeren van deze hervormingen zal in de praktijk en op organisatorisch vlak bijkomende inspanningen vragen van ondernemingen.

Er zullen op het niveau van de sector of de onderneming cao’s gesloten moeten worden en arbeidsreglementen zullen moeten worden aangepast.

Indien u bijstand nodig heeft bij het opstellen van dergelijke cao’s of bij de aanpassing van uw arbeidsreglement of indien u vragen zou hebben over de arbeidsdeal, kan u contact opnemen met onze specialisten arbeidsrecht mr. Valeria Simonian en mr. Jana Kern zodat wij u op maat kunnen adviseren.

Valeria Simonian en Jana Kern

Ilse De Geyter

Ilse De Geyter is in de expertise bouw- en vastgoedrecht actief in bouwgeschillen en huur verhuur van onroerend goed. Haar directe communicatie, daadkracht en persoonlijke ervaring in eigen bouwprojecten komen van pas bij (zowel minnelijke als gerechtelijke) expertises en de opvolging van bouwgeschillen. Zij staat verschillende cliënten bij in de huur verhuur van vastgoed. In de expertise ondernemingsrecht is zij actief in contractenrecht, commerciële geschillen, tuchtrecht en incasso.

Zij is proactief, direct, resultaatgericht en nabij in de uitvoering.

Ilse De Geyter - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht

Jana Kern

Zij staat vooral de ondernemer, maar ook de werknemer bij in binnen- en buitenland, en dit in 6 talen. Deze meertalige ondersteuning zorgt ervoor dat internationale ondernemingen op maat worden geholpen in hun eigen taal.

Zij is energiek, perfectionistisch en gedreven om ieder project tot een goed einde te brengen.

Jana Kern - Advocaat Social recht en arbeidsrecht

Frederic Rosiers

Frederic Rosiers is actief in de praktijkgebieden “vennootschaps- en ondernemingsrecht” en “bouw, vastgoed en projectontwikkeling”. Hij behandelt dossiers inzake aandeelhoudersgeschillen, aandelentransacties, distributierecht en vastgoedtransacties, met inbegrip van erfpacht- vruchtgebruik- en opstalconstructies. Door zijn ervaring en pragmatische aanpak vertalen de contracten het bereikte commerciële evenwicht en anticiperen zij op mogelijke geschillen. Als opgeleid bemiddelaar worden geschillen indien mogelijk buiten de rechtbank om geregeld.

Frederic Rosiers - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht - ondernemingsrecht en vennootschapsrecht

Reiner Tijs

Reiner Tijs is gespecialiseerd in het overheidsrecht en het omgevingsrecht (ruimtelijke ordening, stedenbouw en milieu). Hij kan bogen op ruime expertise, jarenlange ervaring en een breed netwerk.

Reiner Tijs - Advocaat overheidsrecht en omgevingsrecht

Frédéric Dupon

Hij behandelt vooral dossiers die verband houden met het verbintenissenrecht, het bouwrecht en het handels- en economisch recht in ruime zin, met inbegrip van het zeerecht.

Frédéric Dupon - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Sidney Van Wellen

Sidney Van Wellen studeerde in 2013 af als Master in de Rechten aan de Universiteit te Antwerpen en is sindsdien advocaat aan de Antwerpse Balie. Hij is advocaat bij Forum Advocaten sedert september 2018.

Hij is pragmatisch en betrokken om zo het best mogelijke resultaat te bereiken.

Sidney Van Wellen - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Joram Maes

Joram Maes studeerde in 2015 af aan de Universiteit te Antwerpen als Master in de rechten en begon zijn carrière als advocaat in januari 2016 bij Forum Advocaten.

Hij is enthousiast, creatief en openhartig, eigenschappen die hij ook overbrengt in de behandeling van dossiers.

Joram Maes - Advocaat bouwrecht, overheidsrecht en omgevingsrecht

Annelies Janssen

Annelies Janssen behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen na in 2015 een Erasmus programma te hebben gevolgd in Zweden (Uppsala University).

Zij is optimistisch, warmhartig en oprecht.

Annelies Janssen - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht

Maxime Jeanray

Maxime behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen.

Hij is flexibel, positief en zet zijn schouders vol engagement onder verschillende projecten.

Maxime Jeanray - Advocaat Arbeidsrecht en sociaal recht

Inge van den Dorpel

Inge studeerde, na een eerdere opleiding aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel en een opleiding vertaler aan de Universiteit van Antwerpen, in 2016 af aan de Vrije Universiteit Brussel als Master in de rechten en begon haar carrière als advocaat in juni 2016 aan de balie Brussel.

Inge van den Dorpel - Advocaat Bouwrecht, omgevingsrecht en overheidsrecht

Joëlle Gillemot

Joëlle Gillemot behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen. Zij is behulpzaam, doortastend, loyaal en begaan met de problemen van de cliënt waarvoor zij een passende oplossing zoekt.

Joelle Gillemot - Advocaat Bouwrecht, omgevingsrecht en overheidsrecht

Maarten Verboven

Maarten is in 2017 afgestudeerd als Master in de rechten aan de Universiteit te Antwerpen na tevens een opleiding Rechtspraktijk aan de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen te hebben voltooid.

Hij is sociaal, gedreven en volhardend.

Maarten Verboven - Advocaat vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Geert de Hoon

Geert is advocaat bij Forum Advocaten sinds oktober 2019 en legt zich binnen het kantoor hoofdzakelijk toe op bijstand aan KMO’s en vrije beroepen in het burgerlijk recht en het ondernemingsrecht. Hij staat cliënten bij tijdens de opmaak van contracten, onderhandelingen en adviesverlening alsook tijdens het voeren van procedures voor de burgerlijke hoven en rechtbanken. Verder staat hij cliënten graag bij in dossiers inzake het onderwijsrecht.

Geert de Hoon - Advocaat bouwrecht en ondernemingsrecht

Roxanne Verelst

Roxanne behandelt binnen het kantoor hoofdzakelijk dossiers met betrekking tot de bijstand van KMO’s, particulieren en vrije beroepen in burgerlijke en handelszaken, alsook zaken binnen het vennootschapsrecht en het vastgoedrecht.

Roxanne Verelst - Advocaat ondernemingsrecht en vennootschapsrecht

Justine Heureux

Justine behaalde in 2020 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen en in 2021 de titel van Master in het vennootschapsrecht aan de Katholieke Universiteit van Leuven.

Justine is oprecht, warmhartig en enthousiast. Zij behandelt uw dossier met veel zorg.

Justine Heureux - Advocaat vennootschapsrecht

Inne Royackers

Inne Royackers behaalde in juni 2022 met onderscheiding de titel van Master in de Rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven, waarbij ze zich specialiseerde in het privaat- en strafrecht. Gedurende haar opleiding studeerde ze een half jaar aan l’Université Jean Moulin III te Lyon (Frankrijk). Haar masterscriptie schreef ze onder het promotorschap van prof. dr. B. Tilleman over de aansprakelijkheid van bouwactoren in een bouwteam.

Sinds september 2022 is Inne ingeschreven als advocaat aan de Antwerpse balie. Bij Forum Advocaten legt ze zich vooral toe op bouw- en vastgoedrecht.

Inne Royackers - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Jill Naets

Jill Naets behaalde in 2023 met onderscheiding de titel van Master in de Rechten aan de Universiteit Antwerpen, waarbij ze zich specialiseerde in het sociaal recht en het strafrecht. Eerder behaalde ze ook de professionele bachelor bedrijfsmanagement – rechtspraktijk aan de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen.

Ze is sinds 2023 advocaat bij Forum Advocaten en ze legt zich binnen het kantoor vooral toe op het sociaal recht (arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht). Ze is behulpzaam, nauwkeurig en proactief.

Jill Naets - Advocaat arbeidsrecht en sociaal recht

Yani Brems

Yani Brems behaalde in 2023 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen. Zij is advocaat bij Forum advocaten sinds mei 2024 en behandelt binnen het kantoor vooral dossiers inzake ruimtelijke ordening en stedenbouw.

Yani Brems - Advocaat bouwrecht en omgevingsrecht

Caro Gijsels

Caro Gijsels behaalde in 2024 de titel Master in de Rechten aan de Universiteit Antwerpen, waarbij ze zich specialiseerde in het sociaal recht, het gerechtelijk recht en het buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht.

In september 2024 trad Caro toe tot de balie van Antwerpen en vervoegde ze zich als advocaat bij het team van Forum Advocaten. Binnen het kantoor legt ze zich vooral toe op het sociaal recht (arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht).

Caro Gijsels - Advocaat Social recht en arbeidsrecht