28 april 2022

Categorieën: Sociaal recht

Doet de klokkenluidersregeling een belletje rinkelen?

De paasklokken zijn nog maar net het land uit of er staan al nieuwe klokken voor de deur. Met de zgn. klokkenluidersregeling wil Europa personen beschermen die melding maken van inbreuken op het Unierecht. Ondernemingen zullen daarom een meldingskanaal moeten voorzien en de nodige beschermingsmaatregelen moeten respecteren. Hierna leest u of uw onderneming dergelijk meldingskanaal moet voorzien en wat dit precies inhoudt.

Over wat voor meldingen gaat het?

De Europese Richtlijn nr. 2019/1937 heeft betrekking op meldingen van inbreuken van het Unierecht en op de nationale bepalingen waarin ze werden omgezet. De meldingen kunnen betrekking hebben op een breed aantal facetten, zoals overheidsopdrachten, financiële diensten, producten en markten, productveiligheid en -conformiteit, consumentenbescherming, milieu, bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens, belastingfraude en -ontduiking, mededinging en staatsteun.

Wie kan deze meldingen doen?

De meldingen kunnen gebeuren door werknemers, zelfstandigen, aandeelhouders, personen die behoren tot het bestuurlijk, leidinggevend of toezichthoudend orgaan, vrijwilligers, stagiaires, personeel van (onder)aannemers en leveranciers. De richtlijn is eveneens van toepassing op personen die meldingen maken nadat de werkrelatie werd beëindigd of wanneer de werkrelatie nog zou moet aanvangen.

Wat moeten ondernemingen en overheden voorzien?

Ondernemingen, zowel in de publieke sector als in de private sector, zullen moeten voorzien in interne meldingskanalen. Het intern meldingskanaal moet worden voorzien door ondernemingen die meer dan 50 werknemers tewerkstellen of door gemeenten met meer dan 10.000 inwoners. Dit intern meldingskanaal houdt in dat (1) er binnen een termijn van 7 dagen na ontvangst van de melding een ontvangstbevestiging wordt verzonden naar de melder, (2) een onpartijdige persoon wordt aangesteld om de melding op te volgen, (3) een redelijke termijn wordt voorzien om de melder feedback te geven over de afhandeling van de klacht en (4) dat er duidelijke, gemakkelijke en toegankelijke informatie wordt voorzien omtrent de voorwaarden en procedures die gelden omtrent externe meldingen. Ondernemingen met minder dan 50 werknemers zijn niet verplicht om dergelijk intern meldingskanaal in te voeren, maar kunnen dit wel doen op vrijwillige basis.

Daarnaast zullen lidstaten ook moeten voorzien in een extern meldingskanaal. Dit zijn onafhankelijke en autonome externe meldingskanalen die informatie over inbreuken in ontvangst nemen en verder behandelen. In dat kader zal er in België een federale coördinator worden aangesteld om kennis te nemen van de externe meldingen en zal een klokkenluidersautoriteit in het leven worden geroepen om te waken over de behandeling van de meldingen.

Ten slotte zullen lidstaten ook beschermingsmaatregelen moeten voorzien wanneer een persoon overgaat tot het openbaar maken van de informatie. Het gaat dan om een situatie waarin (1) de melder eerst een interne en externe melding heeft gemaakt, maar waarbij er geen passende maatregelen werden genomen binnen een redelijke termijn, (2) de melder van mening is dat er gegronde redenen zijn om aan te nemen dat de inbreuk een dreigend of reëel gevaar inhoudt voor het algemeen belang of (2) de melder gegronde redenen heeft om aan te nemen dat er een risico op represailles bestaat bij meldingen via een extern kanaal of dat de inbreuk niet doeltreffend verholpen zou worden.

Bescherming tegen represaillemaatregelen

De melders van inbreuken zullen worden beschermd tegen represaillemaatregelen, zoals een ontslag, een negatieve evaluatie, een geweigerde promotie, een degradatie, een wijziging van arbeidsvoorwaarden, tuchtsancties, niet-verlenging van de arbeidsovereenkomst, pesterijen, discriminatie, enz.

Indien een melder toch het slachtoffer zou worden van een represaillemaatregel en hij of zij kan elementen aanreiken waaruit dit zou blijken, dan opent dit het recht op een schadevergoeding. De richtlijn voorziet niet in een specifiek bedrag, maar de Nationale Arbeidsraad stelt in haar advies een schadevergoeding ten bedrage van minimaal 18 weken en maximaal 26 weken loon voor. De Nationale Arbeidsraad stelt wel dat deze schadevergoeding niet gecumuleerd zou kunnen worden met de schadevergoeding wegens kennelijk onredelijk ontslag (cao nr. 109).

Daarnaast zouden ook administratieve sancties voorzien worden tussen 250 EUR en 1.250.000 EUR voor natuurlijke personen en rechtspersonen die de verplichtingen van de klokkenluidersregeling niet zouden naleven, onder meer door represaillemaatregelen te nemen.

Andersom zouden er ook sancties worden voorzien voor personen die te kwader trouw of lichtzinnig meldingen van inbreuken zouden doen.

Tegen wanneer moet alles in orde zijn?

In principe moest België tegen 17 december 2021 de Europese richtlijn hebben omgezet in nationale regelgeving, maar deze deadline werd niet gehaald.

Voor wat betreft de publieke sector publiceerde de Vlaamse Regering op dezelfde datum het voorontwerp decreet klokkenluiders, dat van toepassing zou zijn op de Vlaamse overheid en de lokale besturen. Op 18 januari 2022 bracht de Vlaamse toezichtcommissie voor de bescherming van persoonsgegevens een advies uit omtrent dit voorontwerp. De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) pleit op haar beurt voor een invoeringsperiode van minstens een jaar om lokale besturen voldoende tijd te geven om de wetgeving te implementeren. Het voorontwerp ligt momenteel bij de sociale partners en nadien zal ook de Raad van State nog advies uitbrengen.

Voor wat betreft de private sector heeft de ministerraad op 25 februari 2022 het federale voorontwerp goedgekeurd en er wordt verwacht dat dit binnenkort zal worden aangenomen door de kamer. De Belgische wetgever kan ondernemingen met 50 tot 249 medewerkers uitstel verlenen tot 17 december 2023 om alles in orde te maken.

Ondernemingen en overheden doen er goed aan om zo snel mogelijk alles in orde te brengen met betrekking tot deze klokkenluidersregeling.

Forum Advocaten staat u graag bij voor wat betreft de implementatie van de klokkenluidersregeling in uw onderneming. Heeft u nog specifieke vragen? Aarzel dan niet om contact met ons op te nemen.

Maxime Jeanray en Jana Kern

Ilse De Geyter

Ilse De Geyter is in de expertise bouw- en vastgoedrecht actief in bouwgeschillen en huur verhuur van onroerend goed. Haar directe communicatie, daadkracht en persoonlijke ervaring in eigen bouwprojecten komen van pas bij (zowel minnelijke als gerechtelijke) expertises en de opvolging van bouwgeschillen. Zij staat verschillende cliënten bij in de huur verhuur van vastgoed. In de expertise ondernemingsrecht is zij actief in contractenrecht, commerciële geschillen, tuchtrecht en incasso.

Zij is proactief, direct, resultaatgericht en nabij in de uitvoering.

Ilse De Geyter - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht

Jana Kern

Zij staat vooral de ondernemer, maar ook de werknemer bij in binnen- en buitenland, en dit in 6 talen. Deze meertalige ondersteuning zorgt ervoor dat internationale ondernemingen op maat worden geholpen in hun eigen taal.

Zij is energiek, perfectionistisch en gedreven om ieder project tot een goed einde te brengen.

Jana Kern - Advocaat Social recht en arbeidsrecht

Frederic Rosiers

Frederic Rosiers is actief in de praktijkgebieden “vennootschaps- en ondernemingsrecht” en “bouw, vastgoed en projectontwikkeling”. Hij behandelt dossiers inzake aandeelhoudersgeschillen, aandelentransacties, distributierecht en vastgoedtransacties, met inbegrip van erfpacht- vruchtgebruik- en opstalconstructies. Door zijn ervaring en pragmatische aanpak vertalen de contracten het bereikte commerciële evenwicht en anticiperen zij op mogelijke geschillen. Als opgeleid bemiddelaar worden geschillen indien mogelijk buiten de rechtbank om geregeld.

Frederic Rosiers - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht - ondernemingsrecht en vennootschapsrecht

Reiner Tijs

Reiner Tijs is gespecialiseerd in het overheidsrecht en het omgevingsrecht (ruimtelijke ordening, stedenbouw en milieu). Hij kan bogen op ruime expertise, jarenlange ervaring en een breed netwerk.

Reiner Tijs - Advocaat overheidsrecht en omgevingsrecht

Frédéric Dupon

Hij behandelt vooral dossiers die verband houden met het verbintenissenrecht, het bouwrecht en het handels- en economisch recht in ruime zin, met inbegrip van het zeerecht.

Frédéric Dupon - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Sidney Van Wellen

Sidney Van Wellen studeerde in 2013 af als Master in de Rechten aan de Universiteit te Antwerpen en is sindsdien advocaat aan de Antwerpse Balie. Hij is advocaat bij Forum Advocaten sedert september 2018.

Hij is pragmatisch en betrokken om zo het best mogelijke resultaat te bereiken.

Sidney Van Wellen - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Joram Maes

Joram Maes studeerde in 2015 af aan de Universiteit te Antwerpen als Master in de rechten en begon zijn carrière als advocaat in januari 2016 bij Forum Advocaten.

Hij is enthousiast, creatief en openhartig, eigenschappen die hij ook overbrengt in de behandeling van dossiers.

Joram Maes - Advocaat bouwrecht, overheidsrecht en omgevingsrecht

Annelies Janssen

Annelies Janssen behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen na in 2015 een Erasmus programma te hebben gevolgd in Zweden (Uppsala University).

Zij is optimistisch, warmhartig en oprecht.

Annelies Janssen - Advocaat bouwrecht en vastgoedrecht

Maxime Jeanray

Maxime behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen.

Hij is flexibel, positief en zet zijn schouders vol engagement onder verschillende projecten.

Maxime Jeanray - Advocaat Arbeidsrecht en sociaal recht

Inge van den Dorpel

Inge studeerde, na een eerdere opleiding aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel en een opleiding vertaler aan de Universiteit van Antwerpen, in 2016 af aan de Vrije Universiteit Brussel als Master in de rechten en begon haar carrière als advocaat in juni 2016 aan de balie Brussel.

Inge van den Dorpel - Advocaat Bouwrecht, omgevingsrecht en overheidsrecht

Joëlle Gillemot

Joëlle Gillemot behaalde in 2016 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen. Zij is behulpzaam, doortastend, loyaal en begaan met de problemen van de cliënt waarvoor zij een passende oplossing zoekt.

Joelle Gillemot - Advocaat Bouwrecht, omgevingsrecht en overheidsrecht

Maarten Verboven

Maarten is in 2017 afgestudeerd als Master in de rechten aan de Universiteit te Antwerpen na tevens een opleiding Rechtspraktijk aan de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen te hebben voltooid.

Hij is sociaal, gedreven en volhardend.

Maarten Verboven - Advocaat vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Geert de Hoon

Geert is advocaat bij Forum Advocaten sinds oktober 2019 en legt zich binnen het kantoor hoofdzakelijk toe op bijstand aan KMO’s en vrije beroepen in het burgerlijk recht en het ondernemingsrecht. Hij staat cliënten bij tijdens de opmaak van contracten, onderhandelingen en adviesverlening alsook tijdens het voeren van procedures voor de burgerlijke hoven en rechtbanken. Verder staat hij cliënten graag bij in dossiers inzake het onderwijsrecht.

Geert de Hoon - Advocaat bouwrecht en ondernemingsrecht

Roxanne Verelst

Roxanne behandelt binnen het kantoor hoofdzakelijk dossiers met betrekking tot de bijstand van KMO’s, particulieren en vrije beroepen in burgerlijke en handelszaken, alsook zaken binnen het vennootschapsrecht en het vastgoedrecht.

Roxanne Verelst - Advocaat ondernemingsrecht en vennootschapsrecht

Justine Heureux

Justine behaalde in 2020 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen en in 2021 de titel van Master in het vennootschapsrecht aan de Katholieke Universiteit van Leuven.

Justine is oprecht, warmhartig en enthousiast. Zij behandelt uw dossier met veel zorg.

Justine Heureux - Advocaat vennootschapsrecht

Inne Royackers

Inne Royackers behaalde in juni 2022 met onderscheiding de titel van Master in de Rechten aan de Katholieke Universiteit Leuven, waarbij ze zich specialiseerde in het privaat- en strafrecht. Gedurende haar opleiding studeerde ze een half jaar aan l’Université Jean Moulin III te Lyon (Frankrijk). Haar masterscriptie schreef ze onder het promotorschap van prof. dr. B. Tilleman over de aansprakelijkheid van bouwactoren in een bouwteam.

Sinds september 2022 is Inne ingeschreven als advocaat aan de Antwerpse balie. Bij Forum Advocaten legt ze zich vooral toe op bouw- en vastgoedrecht.

Inne Royackers - Advocaat bouwrecht, vastgoedrecht en ondernemingsrecht

Jill Naets

Jill Naets behaalde in 2023 met onderscheiding de titel van Master in de Rechten aan de Universiteit Antwerpen, waarbij ze zich specialiseerde in het sociaal recht en het strafrecht. Eerder behaalde ze ook de professionele bachelor bedrijfsmanagement – rechtspraktijk aan de Karel de Grote Hogeschool te Antwerpen.

Ze is sinds 2023 advocaat bij Forum Advocaten en ze legt zich binnen het kantoor vooral toe op het sociaal recht (arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht). Ze is behulpzaam, nauwkeurig en proactief.

Jill Naets - Advocaat arbeidsrecht en sociaal recht

Yani Brems

Yani Brems behaalde in 2023 de titel van Master in de rechten aan de Universiteit van Antwerpen. Zij is advocaat bij Forum advocaten sinds mei 2024 en behandelt binnen het kantoor vooral dossiers inzake ruimtelijke ordening en stedenbouw.

Yani Brems - Advocaat bouwrecht en omgevingsrecht

Caro Gijsels

Caro Gijsels behaalde in 2024 de titel Master in de Rechten aan de Universiteit Antwerpen, waarbij ze zich specialiseerde in het sociaal recht, het gerechtelijk recht en het buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht.

In september 2024 trad Caro toe tot de balie van Antwerpen en vervoegde ze zich als advocaat bij het team van Forum Advocaten. Binnen het kantoor legt ze zich vooral toe op het sociaal recht (arbeidsrecht en socialezekerheidsrecht).

Caro Gijsels - Advocaat Social recht en arbeidsrecht