24 april 2020
Onbelast bijverdienen? Niet volgens het Grondwettelijk Hof!
Met een arrest van 23 april 2020 heeft het Grondwettelijk Hof de regeling met betrekking tot het onbelast bijverdienen vernietigd. Na de wetgeving inzake de effectentaks en inzake de mobiliteitsvergoeding, wordt met dit arrest opnieuw een maatregel uit het bekende Zomerakkoord van Michel I vernietigd door het Grondwettelijk Hof.
Even opfrissen: wat houdt “het onbelast bijverdienen” in?
Sinds midden 2018 kunnen mensen die werken als werknemer, ambtenaar of zelfstandige in hoofdberoep, maar ook gepensioneerden, ongeveer 6.000 EUR per jaar bijverdienen. Mensen kunnen op deze manier onbelast bijverdienen door te werken in onder meer het verenigingsleven, de deeleconomie of sectoren die occasionele diensten aanbieden tussen burgers.
Dit bedrag is niet onderworpen aan belastingen of sociale bijdragen, waardoor men spreekt van “onbelast bijverdienen”, maar anderzijds bouwt de betrokken persoon hiermee geen sociale rechten op. En valt hij evenmin onder het algemene toepassingsgebied van de arbeidswetgeving.
Wat is precies het probleem?
Verschillende werknemers- en werkgeversorganisaties en zelfstandigenorganisaties zijn van oordeel dat de wetgeving inzake het onbelast bijklussen niet in overeenstemming is met de Antidiscriminatiewetgeving.
Personen die als werknemer of als zelfstandige dezelfde activiteiten uitoefenen, moeten immers wel belastingen en sociale bijdragen betalen, bouwt wél sociale rechten op en valt wél onder het algemene toepassingsgebied van de arbeidswetgeving. Dit is volgens hen een ongerechtvaardigd onderscheid en aldus een discriminatie in de zin van artikelen 10 en 11 van de Grondwet.
De wetgever haalde verschillende argumenten aan om dit onderscheid te verantwoorden, zoals onder meer het creëren van rechtszekerheid, het zwartwerk tegengaan, het ondernemerschap en een nieuwe vorm van economie stimuleren, de mogelijkheid creëren om zonder veel administratieve verplichtingen een beperkte activiteit uit te oefenen, enz.
Wat is het oordeel van het Grondwettelijk Hof?
Het Grondwettelijk Hof is van oordeel dat er geen redelijke verantwoording bestaat voor de verschillende behandeling.
Het Grondwettelijk Hof herhaalt daarbij haar vaste rechtspraak die stelt dat het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie niet uitsluit dat een verschil in behandeling tussen categorieën van personen wordt ingesteld, voor zover dat verschil op een objectief criterium berust en het redelijk verantwoord is.
Het bestaan van een dergelijke verantwoording moet worden beoordeeld rekening houdend met het doel en de gevolgen van de betwiste maatregel en met de aard van de geldende beginselen. Het beginsel van gelijkheid en niet-discriminatie is geschonden wanneer vaststaat dat er geen redelijk verband van evenredigheid bestaat tussen de aangewende middelen en het beoogde doel.
Er dient met name te worden gekeken of de voorwaarden inzake doelmatigheid, objectiviteit, pertinentie en evenredigheid in overeenstemming kunnen worden geacht met het grondwettelijke gelijkheidsbeginsel.
Het Grondwettelijk Hof is van oordeel dat dit niet het geval is bij de wetgeving inzake het onbelast bijverdienen. Er wordt immers zonder redelijke verantwoording een onderscheid gemaakt voor wat betreft de arbeidswetgeving, de sociale zekerheid en de fiscaliteit. Het Grondwettelijke Hof vernietigt daarom deze wetgeving.
Het Grondwettelijke Hof sluit zich met dit arrest aan bij het standpunt van de partijen die de wetgeving wensten te laten vernietigen.
Geldt dit arrest onmiddellijk?
Het Grondwettelijk Hof erkent dat de vernietiging van deze wetgeving nadelige gevolgen met zich mee kan brengen. Voor sommige personen zal immers een deel van hun globaal inkomen wegvallen.
Het Grondwettelijk Hof stelt daarom dat de gevolgen van deze (vernietigde) wetgeving gehandhaafd zullen worden tot en met 31 december 2020. Vanaf 1 januari 2021 zal onbelast bijverdienen in het huidige wettelijke kader niet meer mogelijk zijn.
Heeft u vragen over dit arrest of haar gevolgen? Of heeft u vragen over het onbelast bijverdienen? Aarzel dan niet om ons te contacteren. Wij staan u hierin graag bij.
Maxime Jeanray & Jana Kern
