19 maart 2020
1,5 meter afstand houden in tijden van corona: impact op bedrijven.
Op dinsdag 17 maart 2020 heeft de federale overheid nieuwe maatregelen opgelegd om de strijd met het coronavirus aan te pakken en de gevolgen van het virus zo veel als mogelijk in te dijken.
Er werd onder meer bepaald dat telewerk verplicht is voor alle niet-essentiële ondernemingen, ongeacht hoe groot zij zijn en ongeacht hoeveel werknemers zij tewerkstellen. Telewerk moest mogelijk worden gemaakt voor alle werknemers wiens functie zich daartoe leent.
Wat als telewerk niet mogelijk is?
De bedrijven met werknemers wiens functies niet in aanmerking komen voor telewerk vanwege de aard van hun activiteiten, moeten de regels van de “social distancing” in acht nemen en mogelijk maken. Dit wil zeggen dat de werkgever zijn activiteit op zodanige wijze dient te organiseren dat alle werknemers op minstens 1,5 meter van elkaar staan. Dit geldt zowel voor de activiteiten op de werkplaats zelf als voor de verplaatsingen die de werkgever organiseert (bv. carpooling en woon-werkverplaatsingen).
Wat als 1,5 meter afstand houden niet mogelijk is?
De regel voor de niet-essentiële bedrijven die zich niet kunnen houden aan de regel om 1,5 meter te houden tussen de verschillende werknemers, is zeer simpel: zij moeten sluiten. In ons eerder blogbericht van 18 maart 2020 kan u de verschillende gevolgen en steunmaatregelen terugvinden.
Wanneer levert een bedrijf essentiële of niet-essentiële diensten?
De bovenvermelde regels zijn uitsluitend van toepassing op bedrijven die niet-essentiële diensten leveren. Voor bedrijven die wel essentiële diensten leveren, gelden de bovenstaande regels niet.
De federale overheid heeft een limitatieve lijst laten publiceren in het Belgisch Staatblad waarin de essentiële diensten worden opgesomd. Het gaat onder meer om de medische zorginstellingen (m.i.v. de diensten voor preventieve gezondheidszorg), de hulpverleningszones, de politiediensten, de telecombedrijven, de media, de taxibedrijven, de leveranciers en transporteurs van brandstoffen, enz.
U vindt alle essentiële bedrijven – eveneens vertaald naar de paritaire comités – terug onder de volgende link: http://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2020/03/18_3.pdf#Page3.
Let op: ook de essentiële bedrijven moeten zo veel als mogelijk trachten om telewerk te organiseren en de regels van “social distancing” (1,5 meter afstand houden) in acht nemen. Wanneer dit echter niet mogelijk zou zijn, moeten deze essentiële bedrijven – in tegenstelling tot de niet-essentiële bedrijven – niet verplicht sluiten.
Wat indien werknemers niet willen werken in de essentiële bedrijven?
Het is perfect denkbaar dat werknemers, tewerkgesteld in essentiële bedrijven, niet willen gaan werken uit vrees om besmet te worden met het coronavirus of het virus zelf te verspreiden.
Werknemers kunnen echter niet ontslagen worden omwille van het feit dat zij weigeren het overeengekomen werk uit te voeren. De rechtspraak stelt immers: wanneer het werk schade zou kunnen berokkenen aan de werknemer en/of het te leveren werk “niet essentieel” is, is een eventueel ontslag onterecht.
Als ultiem middel kunnen de werknemers ook het werk neerleggen en een stakingsaanzegging doen. In principe dient daarvoor een redelijke termijn in acht te worden genomen (meestal wordt deze termijn op het niveau van de sector of de onderneming overeengekomen in een cao), maar gelet op de concrete omstandigheden kan men ook spontaan het werk neerleggen.
Als werkgever dient men zo veel als mogelijk de “social distancing” te respecteren. Dit kan desnoods door een minimale dienstbezetting te creëren, waardoor werknemers veilig hun functie kunnen uitoefenen.
Ieder bedrijf – essentieel of niet-essentieel – zal economische en financiële gevolgen ondervinden van het coronavirus. Bekijk daarom zeker ons blogbericht van 18 maart 2020 in verband met de steunmaatregelen waarop men kan rekenen.
Heeft u verdere vragen omtrent de impact van de coronacrisis op uw bedrijf, aarzel dan zeker niet om ons te contacteren.
Maxime Jeanray & Jana Kern
