Het Vlaams opleidingsverlof

Inleiding

1. Vanaf 1 september 2019 treedt het zgn. Vlaams opleidingsverlof in werking. Als gevolg van de staatshervorming in 2015 kregen de deelstaten de mogelijkheid om een regionale invulling te geven aan het betaald educatief verlof, dat op federaal niveau reeds sinds 1985 bestaat.

2. Het doel van dit Vlaams opleidingsverlof is om werknemer te stimuleren om arbeidsgerichte en loopbaangerichte opleidingen te doen volgen. Deze nieuwe regelgeving kadert binnen het tewerkstellingsbeleid van de Vlaamse regering.

3. De regelgeving is terug te vinden in de Herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen en het Besluit van de Vlaamse Regering van 21 december 2018 tot uitvoering van afdeling 6 toekenning van betaald educatief verlof in het kader van voortdurende vorming van de werknemers van hoofdstuk IV van de herstelwet van 22 januari 1985 houdende sociale bepalingen en tot wijziging van artikel 4 van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 mei 2013 betreffende de loopbaanbegeleiding.

Het toepassingsgebied van het Vlaams opleidingsverlof

Wie komt er in aanmerking voor het Vlaams opleidingsverlof?

4. Het Vlaams opleidingsverlof is van toepassing op alle werkgevers en werknemers die vallen onder het toepassingsgebied van de cao-wet. De regeling is van toepassing op de werkgevers die een vestigingseenheid hebben in het Vlaams Gewest en die werknemers tewerkstellen op een van de volgende wijzen:

• Voltijdse tewerkstelling;
• 4/5de tewerkstelling;
• Halftijdse tewerkstelling met een variabele werktijdregeling (art. 11bis Arbeidsovereenkomstenwet);
• Halftijdse tewerkstelling met een vast uurrooster, waarbinnen de opleiding wordt gevolgd.

Welke opleidingen bedoelt men?

5. Het Vlaams opleidingsverlof is van toepassing op twee soorten opleidingen: arbeidsgerichte opleidingen en loopbaangerichte opleidingen.

6. Onder de arbeidsgerichte opleidingen verstaat men de opleidingen die tot doel hebben de loopbaan van werknemers duurzaam te versterken of arbeidsgerichte transities te faciliteren met het oog op de uitdagingen en knelpunten van de huidige en toekomstige arbeidsmarkt (bv. opleidingen die georganiseerd of gesubsidieerd worden door de Vlaamse gemeenschap). De arbeidsgerichte opleidingen zullen digitaal worden geregistreerd in de opleidingsdatabank, die deel uitmaakt van het digitale platform Vlaamse opleidingsincentives.

7. De loopbaangerichte opleidingen zijn de opleidingen die gevolgd worden als gevolg van loopbaanbegeleiding en die vastgelegd zijn in een persoonlijk ontwikkelingsplan. Ook deze soort opleidingen zijn onderworpen aan bepaalde voorwaarden.

De rechten van de werknemers

De werknemer heeft het recht om afwezig te zijn op het werk

8. Een voltijdse werknemer heeft recht op maximaal 125 uur Vlaams opleidingsverlof per jaar. Voor deeltijdse werknemers wordt dit maximum berekend in verhouding tot de tewerkstellingsbreuk, zoals opgenomen in de dimona-aangifte van de maand september van het opleidingsjaar. Het precieze aantal uren afwezigheid wordt bepaald in functie van het type van de opleiding of van het af te leggen examen.

9. Indien er voor de opleiding een regelmatige aanwezigheid vereist wordt, dan mag de werknemer op het werk afwezig zijn gedurende het aantal contacturen in het kader van de opleiding. De werknemer moet deze opleiding nauwgezet volgen in die zin dat hij niet meer dan 10% van de contacturen ongewettigd afwezig is en deelneemt aan een (eventuele) eindbeoordeling.

10. Indien er geen regelmatige aanwezigheid wordt vereist, dan heeft de werknemer het recht om op het werk afwezig te zijn gedurende een vast aantal uren, afhankelijk van de opleiding (bv. het afleggen van examens voor de examencommissie geeft de werknemer recht op 8 uur Vlaams opleidingsverlof per examen). De werknemer moet deze opleiding nauwgezet volgen in die zin dat hij dient deel te nemen aan de eindbeoordeling.

11. Zowel de werknemer als de werkgever kunnen in het digitale platform Vlaamse opleidingsincentives het beschikbare aantal uren Vlaams opleidingsverlof per werknemer raadplegen. In de opleidingsdatabank kunnen ze controleren of de opleiding die de werknemer wil volgen, effectief recht geeft op Vlaams opleidingsverlof.

De werknemer behoudt het recht op loon

12. De werknemer behoudt gedurende de afwezigheidsuren wegens Vlaams opleidingsverlof het recht op loon dat moet worden uitbetaald op het gewone tijdstip. Dit loon is echter wel begrensd: voor het schooljaar 2018-2019 geldt een loongrens van 2.928,00 EUR bruto.

De werknemer geniet ontslagbescherming

13. De werkgever mag de werknemer niet ontslaan vanaf het ogenblik waarop hij zijn aanvraag om van het Vlaams opleidingsverlof te genieten heeft ingediend en geldt tot op het einde van de opleiding (dit is ook zo bij het betaald educatief verlof).

14. De werknemer kan enkel worden ontslagen om redenen die vreemd zijn aan de aanvraag van de werknemer. Wanneer deze redenen niet vreemd zouden zijn aan de aanvraag van de werknemer of wanneer er geen redenen zijn aangevoerd, moet de werkgever aan de werknemer een vergoeding gelijk aan 3 maanden loon betalen, onverminderd de vergoedingen die in geval van verbreking van de arbeidsovereenkomst aan de werknemer verschuldigd zijn.

Maar: de werknemer kan het recht op Vlaams opleidingsverlof verliezen

15. De werknemer verliest het recht op Vlaams opleidingsverlof wanneer wordt vastgesteld dat de werknemer de opleiding niet nauwgezet volgt en meer uren heeft opgenomen dan de uren waarop hij recht had. Het departement Werk en Sociale Economie zal van rechtswege het eerstvolgende recht op het maximumaantal uren Vlaams opleidingsverlof van de werknemer verminderen met 25%. Er kan eveneens een administratieve geldboete van 50,00 tot 500,00 EUR worden opgelegd aan de werknemer.

16. Het Vlaams opleidingsverlof wordt niet meer toegekend aan de werknemer die, gedurende een periode van twaalf maanden waarop de feiten worden vastgesteld, een winstgevende activiteit als zelfstandige of als werknemer uitoefent (dit is ook zo bij het betaald educatief verlof).

17. Ook wanneer de werknemer meer dan twee keer niet zou slagen voor dezelfde opleiding, wordt het Vlaams opleidingsverlof niet toegekend, tenzij men niet zou slagen wegens overmacht.

Wat is het voordeel voor de werkgever?

18. De werkgever krijgt een terugbetaling van de lonen en de sociale bijdragen in het kader van het Vlaams opleidingsverlof wanneer (1) de registratie van de opleiding is goedgekeurd, (2) de uren Vlaams opleidingsverlof correct werden geregistreerd in de dimona-aangifte, (3) de werknemer zijn maximaal aantal uren niet heeft overschreden en (4) de opleiding nauwgezet werd gevolgd door de werkemer. Voor deeltijdse werknemers geldt de bijkomende voorwaarde dat de uren Vlaams opleidingsverlof moeten samenvallen met de arbeidsuren van de werknemer volgens zijn dienstrooster.

19. De terugbetaling aan de werkgever is evenwel begrensd tot een forfaitair bedrag van 21,30 EUR bruto per uur Vlaams opleidingsverlof waarvoor aan de opleidingsvoorwaarden is voldaan.

20. De werkgever dient een aanvraag tot terugbetaling in te dienen door de opleiding van de werknemer aan te melden in het digitale platform Vlaamse opleidingsincentives binnen een termijn van 3 maanden na de start van de opleiding.

Varia

21. Het Vlaams opleidingsverlof kan niet worden gecumuleerd met een aanmoedigingspremie in het kader van het opleidingskrediet (BVR van 1 maart 2002 houdende hervorming van het stelsel van de aanmoedigingspremies in de privésector).

22. Indien een werknemer recht meent te hebben op bepaalde vergoedingen inzake het toekennen van het Vlaams opleidingsverlof, dient de rechtsvordering van de werknemer te worden ingesteld binnen een termijn van 3 jaar (dewelke ingaat op de datum waarop het recht is ontstaan), waarna deze rechtsvordering in principe verjaart.

23. Het toezicht en de controle op de bepalingen inzake het Vlaams opleidingsverlof verloopt overeenkomstig het Decreet houdende Sociaalrechtelijk Toezicht. De sancties kunnen naargelang de aard van de inbreuk variëren van een administratieve geldboete tot een gevangenisstraf.

Wenst u zich als werknemer bij te scholen met het oog op het uitdiepen van uw kennis en expertise of wenst u als werkgever uw werknemers verder te laten bijscholen, dan is het Vlaams opleidingsverlof een zeer interessante piste. Indien u hieromtrent meer informatie of bijstand wenst te bekomen, mag u ons uiteraard contacteren. Wij staan u hierin graag bij.