23 februari 2017
Kennelijk onredelijk ontslag
Als gevolg van een arrest van het Grondwettelijk Hof van 7 juli 2011 zijn de sociale partners en de regering rond te tafel gaan zitten om het verschil tussen arbeiders en bedienden weg te werken. Dit heeft geresulteerd in de Wet van 26 december 2013 betreffende het eenheidsstatuut. Voor wat betreft het ontslagrecht vormt collectieve arbeidsovereenkomst nr. 109, gesloten in de schoot van de Nationale Arbeidsraad, het sluitstuk van deze hervorming. Cao nr. 109 heeft betrekking op de motivering van het ontslag waarbij twee verschillende soorten rechten voor de werknemer worden ingevoerd: enerzijds het recht van de werknemer om de concrete reden(en) voor zijn ontslag te kennen en anderzijds het recht op schadevergoeding indien zijn ontslag kennelijk onredelijk was. De cao wordt gekenmerkt door een aantal formalistische regels ter bescherming van de werknemer, opgenomen in artikelen 3 tot en met 7 van de cao. Zo dient de werknemer binnen een termijn van twee maanden na de beëindiging van de arbeidsovereenkomst per aangetekende brief te richten aan de werkgever om de concrete redenen voor zijn ontslag te kennen. De werkgever dient op zijn beurt verplicht te antwoorden binnen een termijn van twee maanden. Een ander belangrijk aspect van cao nr. 109 is het luik omtrent het kennelijk onredelijk ontslag. Hoewel het kennelijk onredelijk ontslag gedefinieerd wordt in artikel 8 van cao nr. 109, blijkt de rechtspraak een belangrijke component te zijn voor de invulling en interpretatie van dit begrip. Om de werknemer te beschermen tegen een kennelijk onredelijk ontslag, heeft cao nr. 109 daarnaast ook voorzien in een aantal sancties. Een eerste soort sanctie situeert zich op het niveau van het niet (correct, dan wel tijdig) meedelen van de concrete ontslagreden(en) door de werkgever. Dit kan worden gesanctioneerd door een forfaitaire burgerlijke boete van twee weken loon. Daarnaast wordt ook de kennelijke onredelijkheid van het ontslag zelf gesanctioneerd door een schadevergoeding van minimaal 3 weken en maximaal 17 weken. Cao nr. 109 laat de rechter veel ruimte toe om de ontslagredenen te interpreteren en gepast te bestraffen. In de bijgaande presentatie wordt dan ook verder ingegaan op de verschillende recente rechtspraak in het kader van het kennelijk onredelijk ontslag uit cao nr. 109.