UPDATE: strafrechtelijke verantwoordelijkheid rechtspersonen

Op 10 november 2017 werd op deze blog een presentatie gepost betreffende de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van rechtspersonen en de bijhorende cumulregeling (artikel 5 van het Strafwetboek). Er werd toen reeds gewezen op het feit dat de regels hieromtrent niet vanzelfsprekend en gewoonweg complex zijn.

Misdrijven worden in principe steeds gepleegd door natuurlijke personen. Wanneer deze natuurlijke persoon geÔdentificeerd kon worden, konden zowel de rechtspersoon als de natuurlijke persoon veroordeeld worden voor eenzelfde feit. Als de rechtspersoon strafrechtelijk verantwoordelijk gesteld werd uitsluitend wegens het handelen van een geÔdentificeerde natuurlijke persoon, dan kon enkel degene die de zwaarste fout heeft begaan, veroordeeld worden. Als de geÔdentificeerde natuurlijke persoon de fout echter wetens en willens pleegde, kon hij samen met de rechtspersoon veroordeeld worden.

In de rechtspraak is het duidelijk dat de voormelde regeling voor veel discussie zorgde, meer bepaald door de vage formuleringen die de wetgever hanteerde in zijn toenmalige wettekst. De wetgever heeft nu gehoor gegeven aan deze kritiek door te voorzien in een nieuwe en eenvoudigere wetgeving.

De wetgever voorziet namelijk in het principe dat de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van een rechtspersoon de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de natuurlijke persoon, die daders zijn van dezelfde feiten of eraan hebben deelgenomen, niet uitsluit.

Deze nieuwe regelging gaat van kracht op 30 juli 2018. Aangezien de oude regeling gunstiger en milder is dan de nieuwe regeling, zullen beide regeling nog gedurende een tijd naast elkaar bestaan (misdrijven gepleegd vÛÛr 30 juli 2018 vs. misdrijven gepleegd na 30 juli 2018). Artikel 2 van het Strafwetboek bepaalt immers dat strengere straffen niet met terugwerkende kracht mogen worden opgelegd.

Bron: Wet van 11 juli 2018 tot wijziging van het Strafwetboek en de voorafgaande titel van het Wetboek van Strafvordering wat de strafrechtelijke verantwoordelijkheid van rechtspersonen betreft, BS 20 juli 2018.