Nieuw Bestuursdecreet: algemene toelichting

Heel wat formele wetten (afkomstig van de federale wetgevende macht en van de wetgevende machten van de deelstaten; het gaat resp. om de federale wetten en de decreten en ordonnanties) bevatten bepalingen die relevant zijn voor het bestuursrecht.

Er bestaat geen alomvattende algemene ìWet of Decreet bestuursrechtî. Het bestuursrecht wordt dan ook teruggevonden in heel wat specifieke wetten/decreten/ordonnanties. Enkele voorbeelden hiervan:

• Uit het algemeen bestuursrecht:
  • Wet van 29 juli 1991 betreffende de formele motivering van bestuurshandelingen
  • Wet van 22 maart 1995 betreffende de federale ombudsman
  • Provinciedecreet
  • Decreet lokaal bestuur…
• Uit het bijzonder bestuursrecht:
  • Vlaamse Codex Ruimtelijke ordening
  • Het decreet algemene beginselen inzake milieubeleid
  • Het decreet natuurbehoud
  • De overheidsopdrachtenwet
  • Decreet van 2 maart 2007 houdende het statuut van de reisbureaus
  • Decreet van 10 juli 2008 betreffende het toeristische logies
  • …

Toch is recent op Vlaams niveau een Bestuursdecreet tot stand gekomen, waarin diverse generieke administratiefrechtelijke onderwerpen werden samengebracht.

Het Bestuursdecreet bevat generieke bepalingen die betrekking hebben op de relatie tussen de burger en de overheid enerzijds en op de organisatie en werking van de overheidsinstanties anderzijds. Veel van deze bepalingen bestonden al maar waren verspreid over verschillende decreten.

Het ontwerp van Bestuursdecreet voorziet in een algemene regeling voor een aantal bestuursrechtelijke aangelegenheden zodat die niet in de verschillende sectorregelgevingen afzonderlijk moeten geregeld worden. Deze ëcodificatieí beoogt van de bestuursrechtelijke regels een samenhangend en logisch geheel te maken, zonder leemten of tegenstrijdigheid, met een geharmoniseerd vocabularium, en daardoor transparanter voor de burgers.

Wat de relatie tussen de burger en de overheid betreft, wordt uitgegaan van een open overheid die nog meer werk maakt van communicatie, die bereikbaar is via elektronische weg, die haar documenten informatie beschikbaar stelt voor burgers, en die openstaat voor participatie en inspraak van burgers bij het beleid maar ook bij haar eigen dienstverlening.

Wat de regulering van de overheid betreft, bevat het decreet regels die betrekking hebben op de planning en rapportering, de organisatie van het communicatiebeleid en het statistiekbeleid, het elektronisch bestuurlijk gegevensverkeer, beheren en bewaren van overheidsinformatie, het strategisch adviesstelsel, de interne audit en over experimentregelgeving en regelluwe zones.

De decreten die in het Bestuursdecreet opgenomen zijn, hebben allemaal uiteenlopende toepassingsgebieden. EÈn van de doelstellingen van het Bestuursdecreet is de toepassingsgebieden zoveel mogelijk harmoniseren en op mekaar afstemmen.

Het bestuursdecreet bestaat uit twee grote onderdelen. Alle bepalingen met betrekking tot de relatie tussen burgers en de overheid werden gebundeld in titel 2. Alle bepalingen met betrekking tot de structuur en werking van de overheid werden gebundeld in titel 3.

De structuur van het decreet is als volgt:

Titel I. Algemene bepalingen

Hoofdstuk 1. Inleidende bepalingen

Hoofdstuk 2. Definities

Titel II. Relatie tussen burgers en overheid

Hoofdstuk 1. Communicatie tussen burger en overheid

Hoofdstuk 2. Individuele bestuurshandelingen

Hoofdstuk 3. Toegang tot bestuursdocumenten

Hoofdstuk 4. Hergebruik van overheidsinformatie

Hoofdstuk 5. Klachten, meldingen en voorstellen

Titel III. Organisatorische bepalingen

Hoofdstuk 1. Structuur van de Vlaamse administratie

Hoofdstuk 2. Deugdelijk bestuur

Hoofdstuk 3. Werking van de Vlaamse overheid

Hoofdstuk 4. Experimentregelgeving en regelluwe zones

Titel IV. Wijzigings- en slotbepalingen

Met het bestuursdecreet is alvast een (eerste) aanzet gegeven om diverse generieke bepalingen van het Vlaams bestuursrecht samen te brengen. Een werkelijk alomvattende regeling van het algemeen bestuursrecht is dit uiteraard (nog) niet. Alleszins bevat het Bestuursdecreet ook geen codificatie van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en bevat het slechts bepaalde fragmentarische regels van deugdelijk bestuur (vb. over de onafhankelijkheid van bestuurders in raden van bestuur).

In volgende blogberichten zullen we zeker nog terugkomen op diverse aspecten uit dit nieuwe Bestuursdecreet.

Forum advocaten is gespecialiseerd in het bestuursrecht en volgt deze materie dan ook verder op.