Collectief ontslag

Na de werknemers van Caterpillar in Charleroi, worden nu ook de werknemers van ING getroffen door een herstructurering van de onderneming. Onder het mom van de digitalisering en de technologische vooruitgang van de laatste jaren worden duizenden werknemers op straat gezet. In deze bijdrage zal, na een korte begripsomschrijving en een opsomming van de verschillende rechtsbronnen, gefocust worden op de rechten en plichten van de werknemer en werkgever in het kader van een collectief ontslag. Eerst en vooral bestaat er een zogenaamde informatie- en raadplegingsplicht in hoofde van de werkgever. Deze plicht bestaat erin (de vertegenwoordiging van) de werknemers te raadplegen en te informeren over de formele en inhoudelijke aspecten van het collectief ontslag. Zo zal men in de eerste plaats trachten het collectief ontslag te vermijden en te beperken tot een minimum van werknemers. Wanneer een collectief ontslag onvermijdelijk blijkt te zijn, zullen sociale begeleidingsmaatregelen worden afgesproken. Ten tweede dient de werkgever een sociaal plan op te stellen waarin onder meer het financiële plaatje van het collectief ontslag wordt begroot en toegelicht. Hierbij dient de onderneming niet alleen rekening te houden met de verschillende vergoedingen die zij zal moeten uitbetalen aan de ontslagen werknemers, maar kan zij in de toekomst ook gedwongen worden om de toegekende overheidssteun terug te betalen. Vooralsnog is dergelijke wetgeving nog niet in werking getreden, maar de vraag naar dergelijke wetgeving is zeer groot vanuit België en Vlaanderen. Ten derde heeft de werknemer recht op verschillende vergoedingen, waaronder een vergoeding wegens collectief ontslag. Afhankelijk van de inschrijving bij de tewerkstellingscel, kan ook een inschakelingsvergoeding verschuldigd zijn. Bovendien behoudt de werknemer zijn recht op vakantiegeld en eindejaarspremie. Ten slotte dient te worden vermeld dat de werkgever vrij is in zijn keuze van de werknemers die hij wenst te ontslagen. De enige, maar tevens zeer belangrijke beperking die aan de werkgever wordt opgelegd, is de naleving van de leeftijdspiramide, die een evenredige verdeling over de verschillende leeftijdsgroepen beoogt. Met de verschillende gebeurtenissen van Caterpillar en ING in het achterhoofd, is een korte presentatie over het collectief ontslag bij herstructurering van de onderneming een welgekomen, interessant en nuttig instrument met het oog op eenieders rechten en plichten.