15 november 2024
15 november 2024: EU’s Equal Pay Day!
Op 15 november 2024 organiseert de Europese Unie de ‘Dag van de Gelijke Beloning’, ook wel de ‘EU’s Equal Pay Day’ genoemd. Ook België heeft dit jaar reeds een nationale Equal Pay Day georganiseerd op 20 oktober 2024. In deze blog wordt het belang van dit initiatief toegelicht, daar dit natuurlijk ook binnen de Belgische arbeidsmarkt een belangrijk initiatief is.
Equal Pay Day
De ‘Equal Pay Day’ wordt jaarlijks georganiseerd door de Europese Commissie om op die manier bewustzijn te creëren over de nog steeds bestaande loonkloof tussen mannen en vrouwen. De Europese ‘Equal Pay Day’ valt dit jaar op 15 november 2024. De uitgekozen datum duidt op de symbolische dag waarop mannen het jaarinkomen van hun vrouwelijke collega’s hebben verdiend voor dat jaar. M.a.w. vanaf 15 november dienen vrouwen nog 1,5 maand langer te werken dan hun mannelijke collega’s om hetzelfde jaarinkomen te genereren.
Ook nationaal wordt er een ‘Equal Pay Day’ georganiseerd. Elk land dat deelneemt aan dit initiatief organiseert zijn ‘Equal Pay Day’ ook bewust op een welbepaalde dag, naargelang de cijfers en de hoogte van de nationale loonkloof. Dit jaar viel de Belgische Equal Pay Day op 20 oktober 2024 wat impliceert dat de loonkloof in België nog hoger ligt.
Gender Pay Gap
Op basis van cijfers uit 2022 blijkt dat het gemiddelde bruto-uurloon van mannelijke werknemers zo’n 12,7 % hoger lag dan dat van vrouwen. Dit is een behoorlijk verschil dat gelijkstaat aan een ongelijkheid in loon van ongeveer anderhalve maand salaris per jaar. Belangrijk is wel te benadrukken dat dit percentage het verschil op Europees niveau betreft. Binnen de verschillende EU-landen verschilt de loonkloof sterk en zijn de cijfers dan ook erg wisselend.
De loonkloof tussen mannen en vrouwen kent verschillende oorzaken. Zo is de belangrijkste wellicht de ongelijke verdeling die er nog steeds is wat betreft het werk en zorgtaken. Zo werkt een groter deel van de vrouwelijke werknemers deeltijds, in tegenstelling tot hun mannelijke collega’s.
Daarnaast worden de beroepen die veeleer door vrouwen worden uitgeoefend, vaak minder goed betaald. Te denken valt aan de sector van de kinderopvang die bijna uit 98% vrouwelijke werknemers bestaat. Deze sector wordt veel minder goed betaald, zeker in verhouding tot één van de meest mannelijke sectoren zoals de petrochemie.
Wanneer vrouwen een functie hebben binnen een onderneming dan is het ook zo dat zij minder snel doorstromen naar hogere functies in tegenstelling tot hun mannelijke collega’s. Hun promotiekansen zijn aanzienlijk kleiner, waardoor vrouwen dus tegen het zogenaamde ‘glazen plafond’ stoten. Vaak heeft dit ook wel te maken met het moederschap en daarmee verwante redenen.
Tot slot toont onderzoek ook aan dat vrouwen minder snel om opslag vragen, dan wel minder succesvol onderhandelen over hun loon. Meer bepaald blijkt dat twee derde van de mannen in tien jaar tijd individueel opslag krijgt, in vergelijking met maar een derde van hun vrouwelijke collega’s. Dit maakt natuurlijk dat de loonkloof ook in stand wordt gehouden.
Reeds ondernomen initiatieven voor meer gelijkheid
Een lange tijd was er ook een gebrek aan loontransparantie waardoor de loonkloof tussen mannen en vrouwen in stand werd gehouden. Hier zijn thans reeds maatregelen tegen genomen, zoals de Europese wetgeving aangaande loontransparantie.
Op 10 mei 2023 heeft het Europees Parlement immers de nieuwe richtlijn inzake loontransparantie goedgekeurd. Hoewel het oorspronkelijke doel van de richtlijn erin bestaat om de loonkloof tussen mannen en vrouwen te dichten, gaat de richtlijn in de praktijk nog veel verder. De aanpassing van vacatures, uitgebreide rapportering naar de overheid en toegang tot informatie voor de werknemer… zijn maar enkele elementen uit de richtlijn die personeelsdiensten extra werk zullen opleveren.
Voor de algemene informatie en uiteenzetting van deze richtlijn verwijzen we u graag door naar ons eerdere blog van 26 februari 2024: Jana Kern en Maxime Jeanray, “De nieuwe richtlijn inzake loontransparantie: aan welke nieuwe verplichtingen moeten werkgevers voldoen?”, Forum Academy, https://forumadvocaten.be/2024/02/26/de-nieuwe-richtlijn-inzake-loontransparantie-aan-welke-nieuwe-verplichtingen-moeten-werkgevers-voldoen/.
Hoe dan ook is het, ondanks de reeds getroffen initiatieven, een feit dat er nog steeds een loonkloof bestaat tussen mannen en vrouwen. Zowel de Europese instellingen, evenals de nationale regering zal dan ook moeten inzetten op een beleid voor het wegwerken van de loonkloof tussen mannen en vrouwen. Het is dan ook omwille hiervan dat de ‘Equal Pay Day’ in het leven werd geroepen, al zou de benaming ‘Unequal Pay Day’ mogelijks meer toepasselijk zijn.